یه گزارش سرویس بین الملل مرکز خبر حوزه، شیخ خلیل شقیر که از او به عنوان مفتی بعلبک یاد می شود، روحانی شیعی است که هم درس و بحث نجف را تجربه کرده، هم ایران و شخصیت های ایرانی را از نزدیک مشاهده کرده است و به تعبیر خودش از گپ و گفت با برادران ایرانی سیر نمی شود.
با احترام از ما استقبال می کند و با علاقه از شعرهای خود درباره آزادی خرمشهر که به زبان عربی سروده است می گوید و ما را به یک نهار لبنانی در فضای بعلبک دعوت می کند، اما دقایقی قبل، نهار را میهمان طلبه های همین شهر در جامعة الإمام المنتظر بوده ایم و ترجیح می دهیم با او از هر دری سخنی بگوییم.
آنچه در پی می آید بخش هایی از سخنان شیخ شقیر است که در مصاحبه با خبرنگار حوزه نیوز بیان داشته است:
- در سال 61 میلادی 15 ساله بودم و در حوزه علمیه نجف تحصیل می کردم. در آن زمان مرجع من آقای سید محسن حکیم بود و بعد از ایشان آقای خویی مرجع شد و آقای خمینی(ره) را هم در نجف میدیدیم. در سفری که زمان شاه به ایران داشتم، چهل روز ماندم و شروع کردم به گفتن شعر به زبان فارسی در قالب و اسلوب شعر عربی، حدود 38 سال پیش بود، اما الان فقط کلمات و عبارات کمی از فارسی را بلدم. مثل عرب در بیابان ملخ میخورد، سگ اصفهان آب یخ میخورد.
شیعیان نیز باید حقوق خود را مطالبه کنند
- در لبنان دو گروه مسیحیان و مسلمانان را داریم. مسیحیان یک مقام عالی رتبه دارند و مراکزی که «مطرنه» نام دارد و به افرادی که در آن کار میکنند «مطران» میگویند. اهل سنت هم تشکیلات خود را دارند. ما شیعیان هم گفتیم که در لبنان حقوقی داریم و باید آن را مطالبه کنیم. پس جایگاه و منصب افتاء را قرار دادیم، اما مفتی در لبنان، به این معنا نیست که مرجع تقلید است، بلکه من به عنوان مفتی مرجع تقلیدی دارم که ممکن است آقای سید علی سیستانی یا آقای سید علی خامنهای و یا دیگری باشد. از همین رو مجلس اعلای شیعیان لبنان مفتی را به نخستوزیر پیشنهاد می دهد و او نیز با اعتمادی که دارد آن را میپذیرد و در این امر مناقشه نمیکند.
باید با هم اتحاد داشته باشیم
- ما در مراجعات، به مرجع تقلید افراد توجه می کنیم و بر آن اساس پاسخ می دهیم، ما خودمان را مبلغ می دانیم و سعی می کنیم بین مسلمانان اتحاد برقرار باشد. ما در موقعیت دشواری قرار داریم و میطلبد که با هم اتحاد داشته باشیم.
نظام ایران را دوست داریم
- میبینیم که حضرت آیتالله سیستانی مورد تایید و علاقه جمهوری اسلامی ایران است. این را میشود از رفتار آقای سید جواد شهرستانی که نماینده تام الاختیار آقای سیستانی هستند فهمید؛ ایشان روابط خوب و ممتازی با حکومت ایران دارند. و ما هم این حکومت را دوست داشته به آن احترام میگذاریم. آن را حکومت خود میدانیم چون همان حکومت رسولالله(ص) و حضرت علی(ع) است.
- اختلاف مراجع در فلان مساله، فقهی است، اما مصالح اساسی مسلمانان و حفظ مردمی بودن اسلام، حفظ کیان اسلام، حفظ قدرت شیعی و ... اینها اموری است که ذرهای اختلاف در آن نیست.
شب شعر در خرمشهر در ایام جنگ تحمیلی
- من به هویزه رفتهام، به خرمشهر رفتم و به مسجد خرمشهر رسیدم در حالی که منطقه زیر تیرباران بود در آنجا ستونهای آهنی را دیدم که ایرانیها برای جلوگیری از بمباران هواپیماها نصب کرده بودند. در مسجد هویزه که به کلی ویران شده بود شب شعری تشکیل دادم و قصیدهای خواندم، اما جالب بود که شیخ محمود خلیلی قصیده مرا به فارسی ترجمه کرد و یک شاعر شیرازی که همراه ما بود آن را به شعر فارسی تبدیل کرد. من این شعر را به عربی برای رزمندگان ایرانی خواندم، سپس مترجم آن شعر را به زبان فارسی برای ما خواند. این ماجرا مربوط به سال 1982بود که ما برای زیارت در ایران بودیم و اسرائیل به لبنان حمله کرده آن را ویران کرد.
ارثی که از زمان عثمانی ها به ما رسیده است
- درباره فعالیت حوزه های علمیه و مراکز دینی در لبنان میتوانم بگویم که در حد متوسط یا کمی پایینتر از متوسط است، اما میشود گفت که قابل قبول است. البته آنهایی که منتسب به حزب الله اند، کارشان توسط افراد عالمتر و بزرگان حزب جهتدهی میشود و به عنوان مبلغ در مساجد و حسینیهها و حلقههای معرفتی مشغول به کار میشوند تا جوانان ما در زمان احتیاج و مواقع خاص از ثبات و پایداری کافی برخوردار باشند. از نظر مساجد نیز، غیر از مسجد الحسنین و بعضی مساجد شیعیان، باقی مساجد آن طور که باید آباد نیست. این ارثی است که از زمان عثمانیها به ما رسیده است، همانهایی که با ایرانیها در زمان صفویه میجنگیدند و ما شیعیان را در مضیقه قرار میدادند. مردم ما بالفطرة و بالوارثة شیعه هستند اما لازم است تا اطلاعات بیشتری درباره مبانی فکر شیعه بدانند. با این حال، در دوره اخیر وضع نسبت به دورههای گذشته یعنی قبل از 40 سال پیش خیلی بهتر شده است، ولی ما همچنان نیازمند پیشرفت هستیم و این مربوط است به میزان فعالیت، اخلاص، خشوع، مهربانی و خوشرفتاری مبلغان نسبت به مردم.
ترس من این است
- ترس من از این است که گاهی اوقات نیازهای مادی و دنیایی بر فعالیت اصلی ما روحانیون عارض شود و خروجی کار، آن انسانهایی که قلبشان برای هدایت مردم میسوزد و آنهایی که در امر مقاومت و جنگ با دشمن مصمم و قوی و پایدارند، نباشد.
اسرائیل عادت کرده بود اما ...
- ما برای اولین بار در تاریخ است که توانستیم در مقابل اسرائیل بایستیم، من قصد مبالغه و فریبکاری ندارم. اما اسرائیل عادت کرده بود که هر گاه کسی با او مخالفت کرد به او حمله کند و نابودش کند اما اسرائیل نتوانست ما و قدرت ما را از بین ببرد. «دیولیونی» گفت: قویترین ارتش دنیا هم نمیتواند حزبالله را خلع سلاح کند.
تقویت حوزه از راه پول را قبول ندارم
- بنده در نجف 9 سال درس خواندم و با نجف و مسایل و مشکلات آن آشنا شدم، همچنین مدت نسبتا زیادی با لبنانیهای مقیم قم زندگی کردم. من تقویت حوزه از راه پول و مال را قبول ندارم، زیرا تقویت مالی هم دوستان و هم غیر آنان را جذب حوزه میکند و کسی که این راه را به خاطر پول میپیماید فکر نمیکنم ثمره و فایده چندانی برای خدا و رسول خدا و اسلام داشته باشد.
می خواستم بخش کوچکی از نقش پیامبر را داشته باشم
- وقتی در سال 61 میلادی به نجف رفتم، شرایط برای روحانیون خیلی سخت بود، روحانی نمیتوانست روزی و قوت شب خود و خانوادهاش را تامین کند، مگر با مشقت فراوان؛ آن قدر مشکل بود که من با خودم گفتم: کجا داری میروی؟ تو در مدرسه دانشآموز موفقی بودی و مدرک تحصیلی خوبی هم داشتی میتوانستی یک نظامی، پزشک و ... شوی. من در آن زمان از مرگ و وقایع بعد از مرگ خیلی میترسیدم و به این نتیجه رسیدم که مطمئنترین راهی که میتواند مرا نجات دهد این است که روحانی شوم، الان که پیامبری نیست، من قسمت کوچکی از نقش پیامبر را داشته باشم و دنیا و آخرت خود را نجات دهم. از فقر میترسیدم ولی خداوند کمکم کرد و رفتم درس خواندم.
آریایی ها باصلابت تر از نژاد سام هستند
- درست است که ما به عربی صحبت میکنیم و فارسی را خیلی کم بلدیم و شما به فارسی صحبت میکنید و عربی را خوب یا ضعیف صحبت میکنید. اما آنچه مهم است عقایدمان یکی است، همهمان محبت و ولاء پیامبر(ص) داریم و همّ و غمّ ما یکی است. به نظر من طبع و خلقت ما زیاد با هم تفاوتی ندارد. بله می دانم که ایرانی ها آریایی هستند و آریایی ها انسان های پرتلاش و باصلابت تری نسبت به نژاد سام هستند. این را از مطالعه تاریخ ایران و نیز دوستانی که در نجف به ما ادبیات عرب درس می دادند فهمیدم. عربی را یاد می گرفتند تا مرجع شوند و با ثبات و صبر و قوت درس می خواندند.
آیت الله خامنه ای به موافق و مخالف شهریه می دهد
- با وجود این که از پول باید ترسید (چون باعث بعضی امور نامطلوب می شود) اما باید کمک مالی هم باشد. بعد از این که دقیق بحث و بررسی کردند و افرادی را که عالمند، با اخلاصند، با خدا در ارتباط اند، از دنیا و لذائذ آن کناره گیری دارند، شناسایی کردند، باید به این ها کمک و توجه شود. آیت الله خامنه ای به طلاب حوزه اعم از موافق و مخالف شهریه می دهد که حرکت ارزشمندی است البته می توان حمایت از افرادی را که تلاش بیشتری دارند بیشتر کرد.
شرایط ایران بر روی وضعیت شیعیان جهان تاثیر می گذارد
- بنده به شخصه طرفدار آیت الله خامنه ای هستم و رهبری ایشان را می پسندم. با این که بسیاری از شخصیت های سیاسی ایران را می شناسم و با آنها ملاقات داشته ام.
دولت و حکومت ایران باید قوی و با ثبات باشد هرگونه خلل و مشکلی که الان برای ایران به وجود آید، بر روی وضعیت شیعیان و طرفداران مقاومت و آزادی خواهان جهان تاثیر می گذارد و برای آنها مشکل ایجاد می کند و بر ابهت نظام جمهوری سلامی ایران اثر منفی می گذارد.
هر نوع تهدید بر ضد ایران را نمی پذیریم
- ما هر آنچه که تهدیدی برای جمهوری اسلامی باشد نمی پذیریم . حتی اگر مرجع من بگوید که دولت ایران صحیح نیست من قبول نمی کنم و در موضوعات، تقلید واجب نیست. تقلید از مرجع فقط در مورد احکام است. اگرچه مرجع من حضرت آیت الله سیستانی است و ایشان هیچ گاه چنین چیزی نگفته و همواره بر حمایت از نظام جمهوری اسلامی و رهبر ایران تاکید کرده اند. ما در همه دنیا فقط همین یک حکومت را داریم و باید از آن پشتیبانی شود.
* گفت و گو: حسن صدرایی عارف